Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu, Cezası
Ceza hukuku uyarınca uyuşturucu ve uyarıcı madde, kural olarak tıbbi zorunluluklar zorunlu kılmadığı halde kullanılması suç teşkil eden maddelerdir. Bu maddeler kişiyi hissizleştiren veya tepkisizleştiren niteliğe haiz olmakla birlikte keyif verici, kışkırtıcı ve uyanık tutucu da olabilir. Tam olarak hangi maddelerin bu suça sebebiyet verdiği kanun koyucu tarafından belirtilmemiştir. Bu kategoriye giren maddelerin sayısı her gün artmaktadır. Bu konuda Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımı esas alınarak bitkisel kökenli veya sentetik olup, fiziksel veya ruhsal, bağımlılığa yol açan ve tutku yaratan bütün maddeler uyuşturucu madde sayılır. Bu maddeler verdikleri zararın ehemmiyeti sebebiyle sıkı denetim altındadırlar. Bu maddeleri üretmek, dağıtmak, ticaretini yapmak ve tüketmek cezai yaptırımlara bağlanmıştır. Bu suçlarla mücadele kapsamında pek çok düzenlemeye yer verilmiştir. Detaylı bilgi için İzmir ceza avukatından danışmanlık talep edebilirsiniz.
TCK madde 188 uyarınca bu maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı şekilde imal, ithal veya ihraç edilmesi suç teşkil eder. Bahsi geçen suçun amacı ekonomik kazanç elde etmektir. Hapis veya adli para cezası ile müeyyilendirilir. Bu maddeleri temin etmek hem topluma karşı işlenmiş bir suç hem de kamunun sağlığına karşı işlenmiş bir suçtur.
SUÇUN SEÇİMLİK HAREKETLERİ NELERDİR ?
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti seçimlik hareketli tek bir suçtur. İlk husus maddenin imal edilmesi, ithal veya ihraç edilmesine ilişkindir. Bu bağlamda suçun oluşması için hem imal etmesi hem başka ülkelerden ithal etmesi veya dış ülkelere ihraç etmesi gerekmez. Bu eylemlerden birini gerçekleştirmesi suçun tamamlanması için yeterlidir. Konu ile alakalı soru işaretlerinizi gidermek adına İzmir avukat bürosunu ziyaret edebilir ve ceza hukuku alanındaki engin tecrübelerimizden yararlanabilirsiniz.
1) UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDE İMAL – İHRAÇ – İTHAL ETMEK
A) İMAL ETME
Herhangi bir uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi kullanılabilir bir forma sokma, maddeyi arıtma veya madde üzerinde çeşitli kimyasal işlemler yaparak yeni bir madde elde etme veya başka bir maddeye dönüştürme işlemlerini kapsar. Örneğin, kenevir bitkisini yetiştirerek uyuşturucu madde yapmak ile imal etme unsuru gerçekleşir.
B) İTHAL ETME
Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ülke dışından herhangi bir şekilde ülkeye sokulması unsurudur. Ruhsatsız veya ruhsata aykırı şekilde kaçak biçimde gerçekleşir.
C) İHRAÇ ETME
Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ruhsatsız veya ruhsata aykırı şekilde ülke dışına çıkarılmasıdır. Önemli husus bu eylemin icrai nitelikte gerçekleştirilmesidir. İhmali şekilde gerçekleşmesi durumunda suç teşkil etmeyecektir. Örneğin, farkında olmaksızın çantasına gizlenmiş uyuşturucu maddeyi ülke dışına çıkarmak suç teşkil etmez çünkü hukuka aykırılık bilinci ve kastı yoktur.
UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDENİN İMAL, İHRAÇ VE İTHAL ETMENİN CEZASI NEDİR ?
TCK Madde 188 uyarınca uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve ikibin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır
• Kanun koyucu bu suçu işleyen kişilere hem hapis cezası hem de adli para cezası vermektedir. Bu iki ceza birlikte verilir.
2) ÜLKE İÇİNDE SATMA, SATIŞA ARZ ETME, BAŞKALARINA VERME, SEVK ETME, NAKLETME, DEPOLAMA, SATIN ALMA, KABUL ETME VE BULUNDURMA
TCK 188 gereğince uyuşturucu veya uyarıcı maddenin imal edilmesi, ithal veya ihraç edilmesinin yanı sıra ticareti de suç teşkil etmektedir.
Bu eylemleri gerçekleştirenler 10 yıldan az olmamak kaydıyla hapis cezasına ve bin günden yirmi bin güne kadar adli para cezasına çarptırılır. Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz.
Satış işlemi belli bir bedel karşılığında yapılmalıdır. Ancak bedel olmasa dahi başkalarına verme unsuru tamamlanacağı için cezalandırılması etkilenmez. Aynı şekilde somut olayda bedel var ise satın alma unsuru gerçekleşirken bedel yok ise kabul etme unsuru tamamlanarak suç oluşur.
SUÇUN FAİLİ KİMDİR ?
Suçun faili büyük veya küçük herkes olabilir. Ancak bazı durumlarda suç başkasını kullanarak işlenmektedir. Bu halde dolaylı faillik söz konusu olur. Kural olarak dolaylı failde fail olarak sorumludur. Konu ile ilgili detaylı bilgi almak için İzmir hukuk bürosu ceza avukatları ile görüşebilirsiniz.
SUÇUN MANEVİ UNSURU
Bu suçlar kural olarak kasten işlenebilir. Taksirle işlenmesi mümkün değildir. Fail bu neticeyi istemeli ve bilerek yani kasten gerçekleştirmelidir. İmal etme bahsinde failin amacının ne olduğu önemli değildir.
İthal etme veya ihraç etme bakımından ise fail ithal ettiği ürünün yasaklı madde olduğunun bilincinde olması ve bunu arzulamalıdır. Bunun yanısıra failin ticari amacı da bulunmalıdır.
SUÇUN HUKUKA AYKIRIK UNSURU
Fail, eylemin hukuka aykırılık teşkil ettiğini bilmelidir.
TEŞEBBÜS MÜMKÜN MÜ?
Bu suça teşebbüs mümkündür. Fail, bu suçun icrasına elverişli hareketlerle başlamasına rağmen elinde olmayan sebeplerden ötürü suçu tamamlayamazsa bu suça teşebbüs etmekten cezalandırılır. Belirtmek gerekir ki, kendisinin elinde olan sebeplerle örneğin vicdani sebeplerle bu suçu işlemekten vazgeçerse gönüllü vazgeçme hükümlerince teşebbüs teşkil etmez ancak o ana kadar bulunduğu eylemlerin suç teşkil etmesi durumunda o eylemlerden ötürü sorumluluğu devam eder.
SUÇU AĞIRLAŞTIRAN HALLER NELERDİR?
- Söz konusu madde eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin ise bu fiiller okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
- Bu suçlar, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
- Bu suçların tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hastabakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
- Somut olayda bahsi geçen ağırlaştırıcı nedenleri eksiksiz tespit etmek için mutlaka İzmir ceza avukatından yardım almanızı tavsiye ediyoruz.
SUÇU HAFİFLETEN HALLER NELERDİR?
- Üretimi resmi makamların iznine veya satışı yetkili tabip tarafından düzenlenen reçeteye bağlı olan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran her türlü madde açısından verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.
FAİLİN ETKİN PİŞMANLIK HÜKÜMLERİNDEN YARARLANMASI MÜMKÜN MÜDÜR?
Etkin pişmanlık, suç işlendikten sonra failin pişmanlığı sebebiyle birtakım şartların gerçekleşmesi ile birlikte failin cezasını ortadan kaldıran ya da hafifleten bir müessesedir. Bu konu mevzuatta farklı ihtimaller doğrultusunda müeyyidelenmiştir. Olası hak kayıplarını engellemek için İzmir ceza avukatlarından hukuki destek talep edebilirsiniz.
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.
- Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.
- Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara veya sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz.
UYUŞTURUCU MADDE İMAL VE TİCARETİ HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR
Kanunda belirtilmeyen maddenin uyuşturucu veya uyarıcı madde olduğunu kim belirler?
Maddenin bu niteliği kazanması Adli Tıp Kurumunun ilgili İhtisas Dairesince tespiti yeterlidir.
İmal etmek ama satmamak veya kullanmak durumunda yine de ceza alır mıyım ?
Evet, bu suç kanunda seçimlik hareketli suç olarak tanımlanmıştır. Yasaklı maddeleri imal etmek bu suçtan cezalandırılmak için yeterlidir. Daha sonradan kullanmayacak olmak önem arz etmez.
Bu suçtan ötürü hapis cezası yerine adli para cezasını seçebilir miyim?
Hayır, bu suç hem hapis cezasını hem de adli para cezası ile yaptırıma bağlanmıştır. Seçimlik yaptırım değildir.
Uyuşturucu maddeyi bedel almaksızın dağıtma suç oluşturur mu?
Evet, uyuşturucu maddeyi satmakla birlikte bedel olmaksızın başkalarına vermek de suç teşkil eder.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin çok az olması suç oluşmasını engeller mi?
Hayır, maddenin miktarı suçun oluşumuna etki etmez ancak maddenin azlığından ötürü inceleme yapılamıyor veya türü tespit edilemiyorsa suç oluşmaz.
Suçu işleyen kişi bir insan değil de dernek veya vakıfsa ceza alır mı?
Evet, kanun koyucu uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarının bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunacağını belirtmiştir.