Boşanma Sebepleri
Evlilik birden çok nedenden ötürü sona erebilir. Bu nedenler Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddelerinde sınırlı sayıda yer almaktadır. Eşlerden birinin ölmesi üzerine evlilik doğrudan sona erebileceği gibi gaipliğine karar verilmesi ile dolaylı olarak hakim kararıyla sona erebilir. Bunların yanı sıra kimi durumlarda evliliğin butlanına karar verilerek batıl olan evlilik son bulur. Uygulamada en çok rastlanan sona erme sebebi ise eşlerin boşanmasıdır.
Boşanma kural olarak her iki eş tarafından da talep edilebilir. Bu talep doğrultusunda mahkeme kararı ile evlilik son bulur. Belirtilmesi gereken en mühim nokta kanunda yazılı boşanma nedenleri dışında başka bir sebebe dayanılarak dava açılamayacağıdır.
Boşanma sebepleri kendi içlerinde birtakım kategoriye ayrılır. Bunlar; genel / özel boşanma sebepleri ve mutlak / nisbi sebeplerdir.
Genel boşanma nedeni TMK 166’da hüküm altına alınan “evlilik birliğinin sarsılması” koşuludur.
Özel boşanma nedenleri ise TMK’nın çeşitli maddelerinde ayrı ayrı ele alınmıştır. Bu nedenler sırasıyla;
- Zina
- Hayata kast pek kötü ve onur kırıcı davranış
- Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme
- Terk
- Akıl hastalığı
Kimi sebepler mevcut olduğunda hakim boşanmaya karar vermek durumundadır. Örneğin zina mutlak bir boşanma sebebi olarak davanızda zinanın varlığında hakim başka hiçbir
koşulu araştırmadan boşanmanıza karar verir. Ancak somut olayda nisbi boşanma sebebi mevcut ise yalnızca o sebebin mevcudiyeti boşanmanız için yeterli olmayacaktır. Aranan ikinci koşul evlilik birliğinin temelinden sarsılması olacaktır. Tüm bunlardan ötürü davanızın hızlı sonuçlanması için hangi boşanma sebebine dayandığınız büyük önem taşımaktadır. Boşanma sürecinizi doğru yönetmek adına İzmir hukuk bürosuna danışarak olası hak kayıplarının önüne geçebilirsiniz.
Kimi boşanma sebeplerinde karşı tarafın kusurluluğu aranırken kimi hallerde davalının kusurlu olup olmaması boşanma talebi için önem arz etmez. Hangi boşanma sebebinin sizin açınızdan daha lehe olduğunu saptamak için İzmir boşanma avukatına danışabilirsiniz.
ÖZEL BOŞANMA SEBEPLERİ NELERDİR ?
- Zina
Eşlerden birinin sadakat yükümlülüğe aykırı hareket etmesi durumunda en ağır boşanma sebebi olarak TMK 161 uyarınca boşanma davası açabilirsiniz. Üzerinde durulması gereken önemli bir husus zina eden tarafın farklı cinsten biriyle cinsel ilişki yaşadığının tespit edilmesidir. Flört veya yakınlaşma gibi durumlar zina şartlarını sağlamaz. Cinsel ilişkinin mevcudiyeti esastır. Uygulamada en önemli sorun bu cinsel ilişkinin ispatına yöneliktir. İzmir hukuk bürosu boşanma avukatlarına danışarak içinde bulunduğunuz durumla ilgili davanızı hangi hukuki delillere dayandıracağınızı öğrenebilirsiniz. Zina mutlak bir boşanma nedeni olmasından ötürü hakim tarafından kanaat edildiği takdirde başka hususlara bakılmaksızın boşanma kararı verilmesi zaruridir. Bir başka deyişle evliliğin devamı için hakimin takdir yetkisi yoktur.
ZİNAYA DAYALI BOŞANMA DAVASI İÇİN SÜRE KOŞULU
Günümüzde karşılaşılan bir diğer sorun ise zinaya dayalı olarak dava açma hakkının hak düşürücü süreye tabi olmasıdır. Belli süreler geçmiş ise artık zinaya dayanarak dava açamazsınız ancak başka bir sebebe dayanabilirsiniz. Eşin zinasının öğrenilmesinden itibaren 6 ay ve her halde zina fiilinin işlenmesinden itibaren 5 yıl içinde mahkemeye başvurmalısınız. Bu sürelere riayet etmemeniz hak kaybı yaşamanıza sebep olacaktır. Örneğin; 01.01.2000 tarihinde gerçekleşen zina fiilini siz 2020 yılında öğrenmiş iseniz aradan 5 yıldan uzun bir zamana dilimi geçtiği için bu zinayı dava edemezsiniz. Aynı şekilde 5 yıl içinde dava açmak tek başına yeterli değildir. Zina fiilini öğrenmenizden en geç 6 ay içinde dava açmalısınız.
- HAYATA KAST – PEK KÖTÜ MUAMELE – ONUR KIRICI DAVRANIŞ
Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açılabileceği hüküm altına alınmıştır. Örneğin, eşi yaralamak, hayati tehlikesi var iken yardım etmekten kaçınmak, toplum içinde küçük düşürmek fiilleri bu boşanma sebebine dahildir. Zina gibi özel bir boşanma sebebi olmasından ötürü bu tarz fiiller kanıtlandığında başka bir durumun varlığına gerek kalmaksızın boşanma gerçekleşir. Önemli olan husus süre koşuludur. Boşanma sebebini öğrenmeden itibaren 6 ay ve her halükarda bu sebebin
doğmasından başlayarak 5 yıl içinde gerekli davayı İzmir boşanma avukatı yardımıyla hızlı bir şekilde açabilirsiniz.
- KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ SUÇ İŞLEME – HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME
Eşiniz küçük düşürücü suç işlemiş ise veya haysiyetsiz bir hayat sürüyor ise tüm bu sebeplerden ötürü artık kendisiyle birlikte yaşamanız sizin için katlanamaz niteliğe erişmiş ise boşanma davası açabilirsiniz. Suç bahsine örnek olarak uyuşturucu madde ticareti, cinsel saldırı, hırsızlık gibi suçlar sayılabilir. Genelev işletmek, pavyonda çalışmak gibi durumlar ise karşı tarafın haysiyetsiz yaşam sürdüğüne karine teşkil edebilir. Bir diğer dikkat edilmesi gereken husus ise bu sebebe dayanarak dava açmanız durumunda herhangi bir süreye tabi olmamanızdır. Ancak hak kaybına uğramamanız için bu hasiste dikkat etmeniz gereken hususları İzmir Hukuk Bürosunu ziyaret ederek detaylıca öğrenebilirsiniz. Çünkü kimi hallerde hakimin bu durumun sizin için çekilmez nitelikte olmadığına karar vererek davanızı reddetmesi olasıdır.
- TERK
Eşler kimi durumlar dışında birlikte yaşama külfeti altındadır. İş nedeniyle uzak kalma, anlaşarak ayrı yaşama, mahkeme kararıyla ayrılığa hükmolunması gibi durumlar nedeniyle birlikte yaşamama terk sebebiyle ava açmanıza engel teşkil eder. Haklı bir sebebiniz olmamasına rağmen eşinizden ayrı yaşıyorsanız, haklı sebep olmaksızın onu ortak konutunuzu terk etmeye zorlarsanız veya kendiniz konutu terk ederseniz evlilik birliğinizin sarsılması gündeme gelecektir. Terk sebebiyle boşanma davası üzerinde durulması gereken bir müessesedir. Her ne kadar mutlak bir sebep olsa da birtakım koşullarla sınırlanmıştır. Örneğin, dava açabilmeniz için öncelikle eşinizin konuta geri dönmesi için ihtar çekme zorunluluğunuz vardır. İhtar için öngörülen sürelerde eşiniz ortak konuta geri dönmüşse artık terke dayalı dava açma hakkınız kalmayacaktır. ihtar hakkında detaylı bilgi için bu alanda uzman İzmir boşanma avukatından hukuki destek almanızı öneririz.
- AKIL HASTALIĞI
Bu sebebe dayanarak boşanma davası açmanız için gerçekleşmesi gereken birtakım koşullar vardır. Bunlardan ilki eşinizin akıl hastalığına sahip olduğunun resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesi gerekmesidir. İkinci şart ise eşinizin bu hastalığının sizin için onunla yaşamayı çekilmez bir hale getirmiş olması kanaatine varılmasıdır. Bu kanaat hakime aittir. Sadece akıl hastalığının güncel durumda mevcudiyeti yeterli değildir. Bu hastalık hiç iyileşemeyecek olmalıdır. Hastalık çok uzun süre sürecek de olsa iyileşebilir nitelikte ise bu sebebe dayanarak dava açamazsınız.
GENEL BOŞANMA SEBEBİ NEDİR?
Bir diğer adıyla şiddetli geçimsiz olarak bilinen evlilik birliğinin temelinden sarsılması günlük hayatta en çok dayanılan boşanma davası sebebidir. Taraflar yukarda bahsi geçen özel sebeplere dayanamadığı takdirde her hâlükârda genel boşanma sebebine dayanabilirler. Her iki taraf da kural olarak bu sebebe dayanarak dava açabilir. Ancak belirtmek gerekir ki burada aranan mühim bir koşul vardır. Bu koşul evlilik birliğini sürdürmeleri kendilerinden beklenemeyecek dereceye ulaşmış olmasıdır. Bu koşulun gerçekleşmemesi çoğu boşanma davalarının reddine sebep olmaktadır. Başka bir deyişle evlilik hayatında yaşadığınız her sorun boşanma davanızın kabulüne sebebiyet vermeyecektir. Dava açmadan önce İzmir hukuk bürosu boşanma avukatlarını ziyaret ederek içinde bulunduğunuz durumu anlatabilir ve destek talep edebilirsiniz. Uygulama en çok tercih edilen dava türlerinden olan boşanma davası da bu kapsamda değerlendirilir. Aynı zamanda hali hazırda reddedilmiş bir boşanma talebiniz varsa ve bu red talebinin üzerinden 3 yıl geçmesine rağmen eşinizle ortak hayatı yeniden kuramamış iseniz evliliğinizin temelinden sarsıldığı kabul edilerek boşanma kararı alabilirsiniz.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Boşanma davası için kanunda yazılı birden çok sebebe dayanılabilir mi ?
Hem özel hem de genel sebebe dayanılarak boşanma davası açılması mümkündür. Ancak öncelikle özel boşanma sebeplerinin bulunup bulunmadığı araştırılır.
Boşanma sebebini kanıtlamak için nasıl deliller kullanmalıyız ?
Boşanma davasında iddia edilen vakıaları hukuka uygun delillerle kanıtlanması gerekmektedir. Hukuka aykırı şekillerle elde edilen kanıtlar davada kullanılamaz. Hangi şartlarda delillerin hukuka aykırılık teşkil edeceği hususunda İzmir boşanma avukatında destek alabilirsiniz. Hukuka uygun olmayan delillerin davada kullanılması söz konusu değildir.
Terk sebebiyle ihtar nasıl çekilmelidir?
İhtar hakim veya noter tarafından çekilmelidir. Davalının adresi belli değilse ilan yoluna da başvurulabilir. İhtar kural olarak eşin terk etmesinden 4 ay geçmeden yapılamaz. İhtarda bulunduktan itibaren 2 ay içinde eşin geri dönmemesi halinde ise terke dayalı dava açılabilir. Dikkat edilmesi gereken önemli bir husus ihtarın samimi bir şekilde yapılmasıdır.
Anlaşmalı boşanma kanundaki hangi boşanma sebebi kapsamındadır?
Genel boşanma sebebidir. Hakimin tarafların karar kıldığı boşanma protokolünü onaylaması halinde boşanma gerçekleşir. Anlaşmalı boşanma davasının açılması evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına karine teşkil eder.
Dava için yetkili mahkeme neresidir ?
TMK 168 uyarınca eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son altı aydan beri eşlerin birlikte oturdukları yerin aile mahkemesidir.
Boşanma sebepleri varlığı halinde yalnızca boşanma mı talep edebilir ?
Hayır, boşanma davası açmaya hakkı olan eş isterse boşanma isterse ayrılık isteyebilir. Boşanma ve ayrılık farklı hukuki sonuçlar doğurur.
Hakim taraflardan yemin etmesini isteyebilir mi?
Hayır, hakim mevcut olgular için taraflara yemin öneremez.
Duruşmalar nasıl yapılır?
Kural olarak duruşmalar açık yapılır ancak taraflardan biri gizli duruşma isteminde bulunursa hakim gizli duruşma yapılıp yapılamayacağına karar verir.
