İcra ve İflas Hukuku
Her türlü alacaklı ve borçlu arasındaki uyuşmazlıkların giderilmesinde başvurulan hukuk dalıdır. İcra ve iflas hukuku, borçlunun borcunu ifa etmemesi durumunda, kamu gücünü kullanarak borçlunun borcunun ödenmesini sağlama olarak da ifade edilebilir.
İcra ve iflas hukuku süreci aşağıdaki gibi işlemektedir:
- Borçlunun borcunu ödememesi sonucunda, icra ve iflas takibi başlatılır.
- İlamlı ve ilamsız olmak üzere iki türlü icra takibi söz konusudur. İlamlı mahkeme kararı ile gerçekleştirilen icra takibidir.
- Borçlu, borca itiraz edebilir. Alacaklı taraf ise itirazın iptali davası açabilir.
- Menfi tespit davası ile borçlu olan kişi, herhangi bir borcu olup olmadığını mahkeme yoluyla tespit eder.
- Eğer borçlu olan kişi iflas ederse mahkemeye başvurur.
- İflas erteleme ise borçlunun borçlarını ödemek için yasal olarak zaman istemesidir. Yani bu süreçte borçlu olan kişi borçlarını yapılandırır.
- Borçlu olan şirketler konkordato ilan ederek, borçlarını mahkeme yoluyla yapılandırabilir. Bu durumda alacaklar mahkemenin belirlediği bir plan dahilinde tahsilat yapabileceklerdir.
- Borçtan kurtulma davası da icra ve iflas hukuku kapsamında yapılmaktadır.
- İcra ve iflas kanunu kapsamında borçlu olan kişi aslında borçlu olmadığını ispat edebilir ve ödediği parayı geri alabilir.
- İflas etmek üzere olan şirketler, birleşme ya da satın alma gibi kanuni yollara başvurarak, iflas etmekten kurtulabilirler.
İcra ve İflas Hukuku Hangi Konuları Kapsar?
Konu bakımından her türlü alacak ve verecek ilişkisi olarak tanımlanabilir. İcra ve iflas hukuku genel olarak aşağıdaki konuları kapsar:
- Her türlü; kira alacağı, fatura alacağı, bireysel borçlar ve diğer alacak türleri,
- İmzaya ya da borca itiraz,
- Ev ya da ofislerin tahliyesi,
- İhalelerin feshedilmesi,
- İcra takibinin iptal edilmesinin sağlanması,
- İcra takibine itiraz edilmesi,
- İcra takibine itirazın kaldırılması,
- İstihkak iddiası,
- Kıymet takdirine karşı itiraz,
- Konkordato ilan edilmesi,
- İcra takibinden önce menfi tespit davası açılması,
- İcra daireleri tarafından gönderilen ödeme emirlerine itiraz,
- Sıra cetvellerine itiraz,
- Sıra cetvellerinin iptal edilmesi.
İcra Takibi Türleri Hangileridir?
Vergi hukuku, idare hukuku ve icra ve iflas hukuku kapsamında uygulanan icra takibi türleri aşağıda kısaca anlatılmıştır.
İlamlı İcra Takibi
İcra mahkemesinin kararına istinaden gerçekleştirilen icra işlemleridir. Mahkeme kararına bağlı olarak doğrudan icra işlemleri başlatılır.
İlamsız İcra Takibi
Mahkeme kararına gerek olmadan uygulanan icra takibidir. Para ve diğer teminat alacaklarının tahsili yoluyla uygulanır. Avukat aracılığıyla uygulanabileceği gibi şahsi olarak da takip edilebilir.
İcra ve iflas hukuku mevzuatı hakkındaki detaylı bilgilere, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.2004.pdf bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Haciz Türleri Hakkında
İlamlı ya da ilamsız takibin gerçekleşmesinden sonra yapılan işlem türüdür. Borçlu, yasal ihtarlara rağmen borcunu ödememiştir ve borcunu ödeyecek miktarda nakde sahip değildir. Bu durumda nakit haricindeki tüm varlıklarına haciz işlemi uygulanır.
Haciz türleri şunlardır:
- Kesin haciz, icra işleminin gerçekleşmesinden sonra satış yetkisi veren haciz türüdür.
- Geçici haciz, borçlunun borca itiraz etmesi durumunda, alacaklı olan tarafın itirazı geçici olarak kaldırması isteğidir.
- İlave haciz, haczedilen malların borcu karşılamaması durumunda, talep edilen haciz türüdür.
- Tamamlama haczi, icra müdürlüğünün hacizli mallara yanlış değer biçme durumlarında uygulanır.
- İhtiyati haciz ise alacaklının alacağını güvence altına almak istemesi durumunda başvurduğu haciz yoludur.
İcra Takibi Yapılması Usulleri
İlamlı ya da ilamsız icra takibi yapılırken aşağıdaki hususlara dikkat edilir:
- Alacaklı olan kişinin adres ve kimlik bilgileri tam ve net olmalıdır.
- Borçlunun adres ve kimlik bilgileri eksiksiz olmalıdır.
- Alacak miktarı net olarak belirlenmelidir.
- Alacak miktarının faizi varsa, faizin işlemeye başladığı tarih belirlenmelidir.
- Eğer ortada borca dair bir senet yoksa, borcun ortaya çıkış sebebi belirlenir.
- Hangi icra takibi yolunun tercih edileceği belirlenir.
- Alacaklı ya da vekilinin imzası istenir.
- Alacağın hangi para birimi üzerinden gerçekleşeceği belirlenir.